Image
14 november 2008
GeoBusiness Nederland en de TU Delft organiseerden op 13 november jl. een verkennende bijeenkomst over de verhouding tussen overheid en markt in de geo-informatie sector. Uit de grote belangstelling bleek wel dat het thema breed leeft bij bedrijven GeoBusiness Nederland en de TU Delft organiseerden op 13 november jl. een verkennende bijeenkomst over de verhouding tussen overheid en markt in de geo-informatie sector. Uit de grote belangstelling bleek wel dat het thema breed leeft bij bedrijven én overheden. Middagvoorzitter Joost Barendrecht van GeoBusiness Nederland gaf aan dat binnen de geo-informatie sector activiteiten zoals data-inwinning en –exploitatie zowel door de overheid als door de markt als door een combinatie van beide kunnen worden uitgevoerd. Als de overheid een (wettelijke) verantwoordelijkheid heeft voor een bepaalde activiteit hoeft dit nog niet te betekenen dat de daadwerkelijke uitvoering van die activiteit ook door de overheid ter hand wordt genomen. Barendrecht benoemde als centrale vraag: hoe komt de rolverdeling in specifieke situaties tot stand en hoe wordt hiermee een optimale en evenwichtige situatie bereikt.

[b]Praktijk positiever dan regelgeving[/b]
Professor Jitske de Jong van de Technische Universiteit Delft gaf in haar inleiding aan dat de huidige wet- en regelgeving minder positief zijn dan de situatie in het veld doet vermoeden: het gedachtegoed van vrij toegankelijke overheidsinformatie is door velen verinnerlijkt maar nog niet geïmplementeerd in wetgeving. Het wetsvoorstel tot aanpassing van de Mededingingswet biedt wel de mogelijkheid om geen kosten voor de verstrekking van overheidsdata te rekenen indien deze zijn verkregen voor de uitvoering van een publieke taak. Wat de publieke taak nu precies inhoudt blijft aan de overheid.

[b]Gecontroleerde marktbenutting[/b]
Raymond Feron van Rijkswaterstaat maakte duidelijk dat binnen de Data- en ICT-Dienst sprake is van gecontroleerde marktbenutting: zo veel mogelijk en zo functioneel mogelijk van de markt gebruik maken. Wel moet de overheid voor haar kerntaken voldoende kennis behouden om de Minister, bijvoorbeeld in het geval van een overstroming, bij te staan. Wat betreft markt en overheid en aanbestedingsproblematiek gaf hij aan dat het belangrijk is dat publieke sector en bedrijfsleven eenzelfde fase van volwassenheid moeten hebben om het vertrouwen te laten groeien. Vertrouwen is vooral nodig wanneer RWS zich ‘kwetsbaar’ opstelt door aanbestedende partijen te vragen om mee te denken. Als mogelijke richtingen voor de toekomst noemde hij strategische allianties met bedrijven voor meerdere jaren, en het aanvullen van aanbestedingen voor grond-, weg- en waterbouwwerken met een data-component.

[b]Afstemmen [i]op[/i] in plaats van afstemmen [i]met[/i][/b]
Pieter Franken van Cyclomedia ging in op het product LuchtfotoNL, een ‘basisbestand’ dat geheel door de markt is geïnitieerd en uitgevoerd. Cyclomedia richt zich vooral op de overheidsmarkt en stemt daar het product op af. Het vooraf afstemmen van een initiatief als LuchtfotoNL met de overheid werkt hierbij over het algemeen contraproductief. Het proactief inwinnen van een landsdekkend basisbestand geeft volgens Franken een schat aan nieuwe informatie en nieuwe klanten zoals verzekeraars en banken. Dat dit een flinke investering vraagt is een typisch ondernemersrisico. Om innovatie te stimuleren moet het intellectuele eigendomsrecht wel bij degene blijven die het risico neemt.

[b]Geen tango maar rodeo[/b]
Tenslotte presenteerde Robbin te Velde van Dialogic op inspirerende wijze voorbeelden van de rolverdeling tussen markt en overheid uit de ‘breedband’ sector. Hij gaf aan dat daarin voor de overheid in ieder geval geen rol is weggelegd voor het ontwikkelen van diensten. Wel is er een rol voor de overheid weggelegd voor het bij elkaar brengen van vraag en aanbod. Bij systeemfalen (geen private aanbieders) kan de overheid inspringen, anders moet zij zich beperken tot het stellen van minimale eisen aan een dienst. Volgens Te Velde geldt dit ook voor data. Een uitspraak van het Europese hof over de aanleg van breedband door de gemeente Appingedam bepaalde dat de aanleg van een extra infrastructuur bovenop een reeds bestaande van Essent géén overheidstaak is. Hoe dit vertaald moest worden naar de geo-wereld verdeelde de zaal.

[b]Dialoog[/b]
In de discussie met de zaal bleek dat sommige overheden het bedrijfsleven als bondgenoot zien die zowel distributie van als value added diensten op overheidsdata verzorgt. Anderen voelden veel voor de DID lijn van duurzame partnerships met het bedrijfsleven en gezamenlijke risicodraging. GeoBusiness voorzitter Jurgen Ten Siethof besloot met de constatering dat er de afgelopen twee jaar veel meer met de overheid wordt gesproken in plaats van erover. GeoBusiness kan die dialoog initiëren en faciliteren, maar de bedrijven zelf moeten met innovatieve ideeën komen. Of we op korte termijn richtlijnen krijgen die de rollen tussen markt en overheid duidelijker maken is de vraag. In ieder geval zal op 20 november het wetsvoorstel tot aanpassing van de Mededingingswet door de Tweede Kamer worden behandeld.

Presentaties van de themabijeenkomst kunt u [url=http://www.geobusiness.nl/documenten13/presentaties]hier[/url] downloaden.